Ό,τι δηλώσεις είσαι

Ακούγοντας την προχθεσινή δήλωση του Γιώργου ότι τώρα είναι "περισσότερο σοσιαλιστής από ποτέ", αναρωτήθηκα πόσο σοσιαλιστής μπορεί να νιώθει ο άνθρωπος που θα εφαρμόσει στην Ελλάδα κάθε νεοφιλελεύθερο μέτρο που θα του υποδειχθεί (;) ως η σωτήρια συνταγή για τη διάσωση της ελληνικής κοινωνίας. Αν πιστεύει ότι αυτή η πολιτική είναι η ορθή, τότε ποιός ο λόγος να διακηρύττει την πίστη του στον "σοσιαλισμό" εφόσον εξ αντιδιαστολής προκύπτει ότι αποτελεί την μη ορθή πολιτική;  Σε ποιον σοσιαλισμό, θα μου πείτε τώρα. Έστω σε έναν "ευρωπαϊκό σοσιαλδημοκρατικό ρεφορμισμό".

Έτσι, θυμήθηκα ένα σχετικά πρόσφατο άρθρο του Ρομάνο Πρόντι που είχε αναδημοσιεύσει κάποια στιγμή η Ελευθεροτυπία με συναφή συζήτηση εδώ. Η αυτοκριτική του Πρόντι μοιάζει σήμερα να απευθύνεται στον πρόεδρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς:

"Ας υπερπηδήσουμε τα παλιά πολιτικά εμπόδια, ας υπερβούμε τις παλιές παρατάξεις και τα παλιά ρεύματα και ας δούμε αν μπορούμε να συνθέσουμε ένα σχέδιο μεταρρύθμισης της κοινωνίας, που δεν θα θεωρεί δεδομένους τους πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίζεται ο καπιταλισμός, δηλαδή τη δικτατορία της αγοράς και την αξία - ανταγωνιστικότητα"

Μετά θυμήθηκα και μια παλιά ταινία του Βέγγου, το "Θανάση, σφίξε κι άλλο το ζωνάρι", όπου ο Λογοθέτης, στο ρόλο του εργοστασιάρχη, τραπεζώνει το προσκείμενο σε αυτόν σωματείο και μετά από ένα λογίδριο για τη συνεργασία εργοδοσίας - εργαζομένων, καταλήγει:

"Και να σας πω κάτι βρε παιδιά: κατά βάθος είμαι σοσιαλιστής!"

Τελικά, στην Ελλάδα, ό,τι δηλώσεις είσαι. Διαχρονικώς σοφόν.

Έλα (αρχαίε ναέ) στον τόπο σου.

Ήταν κάτι που με είχε πειράξει πολύ: όταν άκουσα ότι ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα υπήχθη διοικητικά στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας με πράξη του τότε υπουργού πολιτισμού Αντώνη Σαμάρα. Χθές ανακοινώθηκε ότι με πράξη του νυν υπουργού, αρμόδια καθίσταται και πάλι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ολυμπίας (βλ. εδώ).

Ποιό είναι το χειρότερο; Ο πολιτικός που θωρεί ότι με τέτοια κόλπα θα αυξήσει την εκλογική του επιρροή του ή ο πολίτης που εντυπωσιάζεται από τέτοιες κινήσεις και συστρατεύεται με τον πολιτικό; Ειλικρινά δεν γνωρίζω πόσοι Μεσσήνιοι εντυπωσιάστηκαν ή ευχαριστήθηκαν από την απόφαση εκείνη. Πόσοι πολίτες θαύμασαν τον εκπρόσωπό τους που έκανε "δώρο" (;) έναν αρχαίο ναό. Ίσως να μετράει για κάποιους η εικόνα του πολιτικού πού τα "κάνει όλα" για την εκλογική του περιφέρεια. Ανακάλυψαν κιόλας ότι ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα είναι τάχα σε μεσσηνικό έδαφος.

Προσωπικά δεν γνωρίζω κανέναν ψηφοφόρο ούτε του "Αντώνη", ούτε κανένος άλλου κόμματος ή πολιτευτή που να τον έκαιγε σε ποια εφορεία αρχαιοτήτων ανήκει ο Επικούρειος Απόλλωνος. Δεν το απαίτησε ποτέ κανείς. Αλλά ο πολίτης πολιτεύεται και ψηφίζει όπως τον μάθεις: μπορείς να τον μάθεις ότι ο "δικός του άνθρωπος" είναι αυτός που του φέρνει ως τρόπαιο "αρπαγμένες" αρχαιότητες από τους γύρω νομούς. Αντί να ασχολείται με τα πραγματικά προβλήματά του και να ζητάει λύση σε αυτά, εντυπωσιάζεται ως ιθαγενής από τις χάντρες και τα καθρεφτάκια. Αλλά, τί διάολο υπουργός είσαι αν δεν μπορείς να κανονίσεις και μερικά πράγματα;

Το "filioque" στο δικαίωμα του εκλέγειν και η επέλαση των Αθηναίων

Τα καλύτερα κείμενα προκύπτουν από συζητήσεις. Για αυτό και ο Πλάτωνας έγραφε διαλόγους. Αλλά και στην καθημερινότητα βλέπουμε συζητήσεις να εκτυλίσσονται με τρόπο  δυναμικό, ώστε η αρχική ανταλλαγή επιχειρημάτων να γεννά προοδευτικά πιο ώριμα και μεστά επιχειρήματα.

Τέτοιες παραγωγικές συζητήσεις γίνονται συχνά στα messenger και στο facebook και σε όλες τις εφαρμογές του Web 2.0. Τώρα που το σκέφτομαι, μακάρι να είχα "σώσει" πολλές απο αυτές να γίνουν εδιαφέροντα κείμενα για ανάρτηση. Σκέφτομαι να το κάνω εφεξής και να η αρχή με μια συζήτηση με θέμα την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού που άγγιξε και το θέμα των ετεροδημοτών και το θέμα της ψήφου των μεταναστών: έχει άραγε δικαίωμα να ψηφίζει κάποιος σε έναν τόπο με τον οποίο λίγα τον συνδέουν πλέον;

Την αφορμή έδωσε η Νεφέλη Λαπαρίδου αναρτώντας στο facebook δηλώσεις του Γιώργου Νταλάρα υπέρ της ψήφου των ομογενών. Η Giovanna Rodentia συμφώνησε αμέσως, εκφράζοντας ταυτόχρονα τη διαφωνία της με το γεγονός ότι η πολιτεία αρνείται την ψήφο στους ομογενείς, ενώ την χαρίζει στους αλλοδαπούς. Αν μπορώ να συνοψίσω την τοποθέτησή της, είπε ότι οι διαβιούντες στο εξωτερικό Έλληνες μπορεί να είναι πιο νηφάλιοι κατά την άσκηση των εκλογικών τους δικαιωμάτων από τους διαβιούντες εν Ελλάδι, οι επιλογές των οποίων μας πρόκοψαν, καθώς λέει δεν έχουν κομματικές - ρουσφετολογικές εξαρτήσεις, ενώ μπορούν πλέον να ενημερώνονται άμεσα και πλήρως για ό,τι συμβαίνει στην χώρα. Άσε, είπε, που τα κόμματα δεν θα δαπανούν υπέρογκα ποσά στις αεροπορικές μετακινήσεις των ψηφοφόρων τους.

Με τα παραπάνω διαφώνησα, το ίδιο και ο Κώστας Δασκαλόπουλος και ο Βασίλης Παπανικολάου. Αυτό που είπα ήταν ότι δεν κατανοώ γιατί η κυβέρνηση του τόπου θα πρέπει να καθορίζεται και από κάποιον που ζει 50 χρόνια στην Αμερική και από τα παιδιά και τα εγγόνια του που δεν ομιλούν καν την ελληνική. Sorry, αλλά θεωρώ πιο λογικό να ψηφίζει ένας Αλβανός που μένει και δουλεύει εδώ 10 χρόνια και ξέρει και να μιλάει ελληνικά.  Άλλωστε, και το λέω επειδή αναφέρθηκε το παράδειγμα των ΗΠΑ στη συζήτηση, οι άλλες χώρες δεν έχουν διασπορά με την έννοια που έχουμε εμείς. Π.χ. οι Αμερικάνοι του εξωτερικού που ψηφίζουν στις αμερικανικές εκλογές δεν είναι  συνηθώς μετανάστες ριζωμένοι σε άλλες χώρες, αλλά στρατιωτικοί, διπλωμάτες, επιχειρηματίες, στελέχη επιχειρήσεων κλπ, δηλαδή άνθρωποι που κάποια στιγμή θα επιστρέψουν στις ΗΠΑ.  Άλλωστε, έχω ζήσει αρκετά με την ομογένεια  και συμφώνησα με τον Κώστα Δασκαλόπουλο που είπε ότι οι Έλληνες του εξωτερικού δεν έχουν λιγότερες κομματικές εξαρτήσεις από τους καθ' ημάς.  Κουβαλάνε μάλιστα την Ελλάδα του 1950 και 1960, την Ελλάδα όπως αυτή ήταν όταν έφυγαν και είναι προσκολλημένοι στα πολιτικά ήθη εκείνης της εποχής. Η ψήφος τους θα είναι η ψήφος της μεταπολεμικής Ελλάδας, με ολίγον ξενική νοοτροπία. Κάτι τέτοιο δεν είναι νόθευση της λαϊκής κυριαρχίας;

Τί πιο λογικό την τύχη της χώρας να την καθορίζουν αυτοί που έχουν συνδέσει τη δική τους μοίρα με αυτήν, αυτοί που βρίσκονται εδώ και γνωρίζουν καλύτερα τα προβλήματα και τις ανάγκες της. Και αυτοί θα φροντίσουν και για τις όποιες ανάγκες και ανησυχίες των εκτός Ελλάδος Ελλήνων. Άλλωστε το Σύνταγμα λέει ότι οι εξουσίες πηγάζουν από το λαό και ασκούνται υπέρ αυτού και του έθνους. Δεν λέει ότι οι εξουσίες πηγάζουν από το λαό και από το έθνος. Αυτό είναι, εν τέλει, το ιδιότυπο filioque των υπερασπιστών της "διεσπαρμένης" ψήφου.

Όσο για το δικαίωμα ψήφου των μεταναστών στην Ελλάδα, το βρίσκω απολύτως λογικό κάθε ένας ο οποίος διαμένει επί μακρόν στη χώρα και σκοπεύει να συνεχίσει να διαμένειι εδώ, έχει συνδέσει τα συμφέροντά του και το μέλλον του με το μέλλον της Ελλάδας και γνωρίζει στοιχειωδώς την ελληνική γλώσσα, τα ήθη και τον πολιτισμό μας, να έχει δικαίωμα να ψηφίζει στα ελληνικά χωριά, περισσότερο από τα καραβάνια των Αθηναίων που επελαύνουν την δήλη Κυριακή για να επιστρέψουν φορτωμένοι με τα λάδια και τα αυγά, αφού έχουν ψηφίσει κάποιον που ενδεχομένως δεν γνωρίζουν για να διαχειριστεί υποθέσεις που δεν τους αφορούν. 

Ολόκληρη η συζήτηση εδώ, η οποία τώρα βλέπω ότι συνεχίζεται!

Σκέψεις με αφορμή τον Αναρχικό Τραπεζίτη

Ο τραπεζίτης του Φερνάντο Πεσσόα λέει ότι ήταν και παραμένει ένας συνεπής αναρχικός. Έχοντας καταλάβει ότι καμία οργανωμένη αναρχική δράση δεν φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα, δηλαδή μια πραγματικά ελεύθερη κοινωνία, καταλήγει ότι το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να υποτάξει τα μέσα εκείνα που δημιουργούν την καπιταλιστική καταπίεση. Βεβαίως αυτό που θέλει να  πρωτίστως να υποτάξει είναι το χρήμα και για αυτό άλλωστε έγινε τραπεζίτης.  Το να χτυπήσει πρόσωπα είναι αδιέξοδο. Με το να αποκτήσει, όμως, ο ίδιος το χρήμα σε αφθονία, δεν υποτάσσεται σε αυτό, αλλά απελευθερώνεται. 

Απελευθερώνεται βέβαια προσωπικά. Ο τραπεζίτης έχει καταλήξει ότι κάθε συντονισμένη προσέγγιση και προσπάθεια αναπαράγει την βία και την εξάρτηση μέσα στην ομάδα. Το να αλλάξεις συσχετισμούς διατηρώντας ουσιαστικά τις ίδιες δομές είναι προφανώς αδιέξοδο. Το ίδιο ισχύει και όταν προβλέπεις ενδιάμεσα στάδια προς την ελεύθερη κοινωνία: το πιθανότερο είναι ότι θα κολλήσεις σε αυτά και αντί να πας μπροστά θα οπισθοδρομήσεις. Όταν όμως κάθε ένας ατομικά απελευθερωθεί από τις ανάγκες του, τότε είναι πιθανότερο να έρθει η στιγμή που η μετάβαση στην ελεύθερη κοινωνία θα είναι άμεση. Επίσης, η μετάβαση θα γίνει, όχι σε μια χώρα, αλλά σε παγκόσμια κλίμακα ή έστω στις μεγαλύτερες και ισχυρότερες χώρες.

Στον Αναρχικό Τραπεζίτη απαντώνται, λοιπόν, σημαντικότατες πολιτικές ιδέες. Πρώτον, ότι τα πρόσωπα και η συμπεριφορά τους είναι αδιάφορα. Σημασία έχουν οι δομές και αυτές είναι που παράγουν και αναπαράγουν την καταπίεση. Δεύτερον, ότι οι ίδιες καταπιεστικές δομές δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αξιοποιηθούν για την μετάβαση σε μια οργάνωση ποιοτικά διαφορετική. Αφού το χρήμα προκαλεί ανισότητες, το χρήμα δεν μπορεί να αποκαταστήσει την ισότητα. Αφού η εξουσία επιτείνει την ανελευθερία, η άσκηση κεντρικής εξουσίας δεν μπορεί ποτέ να δημιουργήσει ελευθερία. Αυτό που χρειάζεται είναι νέες δομές και διαδικασίες. Τρίτον, το ότι καμία τέτοια ριζική αλλαγή δεν μπορεί να επιτύχει και να ευδοκιμήσει σε μια χώρα μόνο. 

Προσεχώς περισσότερα.

Δυνατότερο από όλα τα κελιά!

Η πρόβλεψη στο Σύνταγμα είναι να γίνεται δυσχερής η ποινική δίωξη όσων διετέλεσαν υπουργοί, να παραγράφεται σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα κλπ κλπ που είναι ήδη γνωστά και δεν κρίνω σκόπιμο να αναλύσω εδώ. Πάντως, αν είσαι υπουργός και κάνεις την κουτσουκέλα, να είσαι σίγουρος ότι μάλλον δεν θα πας φυλακή και όταν κάποιος θα σκεφτεί να σε βάλει θα είσαι ήδη καλυμμένος. 

Εντάξει, λοιπόν, δεν θα πάνε φυλακή. Μπορούν, όμως να κληθούν να αποζημιώσουν το δημόσιο για ζημία που υπέστη από δικές τους πράξεις ή παραλείψεις, αφού βέβαια το δημόσιο ασκήσει αγωγή εναντίον τους. Και επειδή παίζουν ένα σωρό εξεταστικές επιτροπές αυτόν το καιρό, τα πορίσματά τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν μια χαρά για να αποζημιωθεί το δημόσιο από όσους το ζημίωσαν. Τί με νοιάζει αν μπει ο άλλος στον Κορυδαλλό; Ας του πάρουμε τη βίλα και το σκάφος.

Οι ηθικοί αυτουργοί

Έχω ακούσει επανειλημμένα, ότι Αθήνα-Καλαμάτα είναι 3 ώρες και ίσως λιγότερο. Έχω κάνει πολλές φορές την ίδια διαδρομή και ήξερα ότι κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο. Πολλώ δε μάλλον, αν αναλογιστεί κανείς ότι τα όρια ταχύτητας σε όλη τη διαδρομή κυμαίνονται από 40 μέχρι 120 χλμ/ώρα.

Αυτή τη φορά, με το νέο κομμάτι που δόθηκε (Τρίπολη-Μεγαλόπολη) σκέφτηκα ότι οι 3 ώρες θα γίνουν πιο εύκολα. Και αφού το λένε όλοι, έτσι θα είναι. Μπαίνοντας στην Καλαμάτα, όμως και ενώ είχα διανύσει 2 ώρες και 55 λεπτά από τη στιγμή που βγήκα στην Αττική οδό, η μακρά χείρα της Τροχαίας Καλαμών με καταχέριασε. Και δικαίως, αφού το όριο ήταν 40 και εγώ έτρεχα με 105. Τώρα φταίω εγώ να πω ότι ηθικοί αυτουργοί είναι άλλοι; Άντε μην ξεθάψω καμιά παλιά δήλωση του Σουφλιά και του στείλω το ρετσέτο πασχαλιάτικα.