Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου 2010

Αναιδείς σκέψεις για το ρουσφέτι: Το συλλογικό φαντασιακό

(Δημοσιεύτηκε 26.9.2010 στο www.kalamadata.gr εδώ)

Μεγάλο ενδιαφέρον έχει ο τρόπος λειτουργίας του ρουσφετολογικού μηχανισμού και το πεδίο δράσης του. Το αίτημα που αγαπήσαμε όλοι (για τις ανάγκες του κειμένου αυτού δεν εξαιρώ ούτε τον εαυτό μου, γιατί και το αντίθετο να ισχυριστώ δε θα με πιστέψει κανένας), να υπηρετήσουμε τη στρατιωτική μας θητεία σε ένα από τα ευγενή σώματα των ενόπλων δυνάμεων και μάλιστα υπό τις καλύτερες των συνθηκών, είναι ακόμα από τα πλέον συνήθη. Συνηθίσαμε και τα stage, τα επιδοτούμενα προγράμματα, τις μεταθέσεις, αποσπάσεις, μετατάξεις. Αλλά και τις “ευγενείς” μεσολαβήσεις, αιτήματα σημαντικών οικονομικών και άλλων παραγόντων για επίλυση κάποιας διαφοράς τους με τη διοίκηση σε σχέση με την λειτουργία της επιχείρησής τους. Περιορίζομαι σε συνήθης και “ανώδυνες” διαμεσολαβήσεις, γιατί το ... βαρύ ποινικό είναι για ξεχωριστό άρθρο.

Το διαμάντι του “στεμματος” όμως είναι ο διορισμός. Και αν μικροεξυπηρετήσεις και τακτοποιήσεις φαντάρων φαντάζουν λίγο αδύναμες να σφυρηλατήσουν μακροχρόνιες και ισχυρές σχέσεις μεταξύ του πολιτικού κόσμου και του πολίτη, ο διορισμός το μπορεί. Εδώ δημιουργείται, όμως, μια απορία. Κάθε πολιτευτής τάζει διορισμούς σε εκατοντάδες ψηφοφόρους και τους γόνους τους. Τόσο ο ίδιος όσο και οι ψηφοφόροι του γνωρίζουν εκ των προτέρων και διαπιστώνουν εκ των υστέρων ότι είναι αδύνατον να εκπληρώσει αυτό που υποσχέθηκε στον καθένα. Ενώ θα περίμενε κανείς στις επόμενες εκλογές να “μαυριστεί”, αυτός επανεκλέγεται και με αυξημένη δύναμη. Γιατί;

Το ρουσφέτι δεν λειτουργεί σε αυστηρά διαπροσωπικό επίπεδο, δεν αφορά μόνο τον ψηφοφόρο που συναλλάσσεται. Το ρουσφέτι έχει πολλαπλασιαστική επιρροή στο συλλογικό φαντασιακό των ψηφοφόρων: Η είδηση και μόνο ότι έστω και ένας, δύο ή τρεις “τακτοποιήθηκαν” από τον βουλευτή τους, αρκεί να αναπτερώσει το ηθικό των ψηφοφόρων και να τους ενισχύσει τη βεβαιότητα ότι ο δικός του άνθρωπος μπορεί να βοηθήσει και τους υπόλοιπους χίλιους δέκα τρεις: “Τώρα διόρισε αυτούς, αύριο θα είναι η δική μου σειρά”. 

Πλεονέκτημα και προσόν μεγάλο του πολιτευτή είναι να ασκεί την ιατρική επιστήμη. Επειδή στην ανάγκη τον πιάνεις τον άλλον και το ΕΣΥ έχει τις γνωστές του αδυναμίες, η εξασφάλιση με ένα τηλεφώνημα μια κλίνης σε νοσοκομείο εξαργυρώνεται σε ευγνωμοσύνη μετατρεπόμενη σε ψήφο. Είναι γνωστό ότι γιατροί που επιθυμούν μελλοντικά να πολιτευτούν εξυπηρετούν προθύμως ασθενείς προερχόμενους από την περιφέρειά τους και απέχουν συστηματικά από το να δέχονται χρηματικά ανταλλάγματα. Συμπέρασμα: Η ενασχόληση των γιατρών με την πολιτική καταπολεμά το φακελάκι. 

Γενικά, οι ικανότητες και η δύναμη επιρροής κάποιων πολιτευτών λαμβάνει κατά καιρούς μυθικές διαστάσεις. Θρυλείται ότι στις μεγάλες πυρκαγιές του τόσο μακρινού και ατυχούς 1997, οι ρίψεις νερού από τα πυροσβεσικά ελικόπτερα γίνονταν κατόπιν παρεμβάσεων πολιτικών παραγόντων, με σκοπό να προστατευτούν συγκεκριμένες περιουσίες ψηφοφόρων τους. Μολονότι, ο θείος του κουμπάρου του γείτονα της κουνιάδας του πατζανάκη του νονού μου που το διέδωσε δεν προσκόμισε και αδιάσειστα στοιχεία για του λόγου του το αληθές, κάτι μου λέει ότι μπορεί ενδεχομένως να έχει κάποια δόση αλήθειας. Εσχάτως δε κυκλοφόρησε ότι εκπαιδευτικός ζήτησε και πέτυχε την παρέμβαση του εκλεκτού εκπροσώπου της στο κοινοβούλιο προκειμένου να προκειμένου να αναλάβει τάξη με λιγότερους μαθητές, αίτημα που υλοποιήθηκε άμεσα. Για “εξυπηρετήσεις” όπως η παραπάνω το μόνο που μπορώ να πω είναι πώς μπόρεσε και δεν ντράπηκε ο πολίτης να ζητήσει τέτοιο ρουσφέτι και ακόμα περισσότερο πώς μπόρεσε και δεν ντράπηκε ο πολιτικός να παρέμβει και να το ικανοποιήσει.

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι από τη σχέση του με τον όποιο πολιτικό, ο πολίτης αποκτά ένα θράσος και μια ψευδή αίσθηση υπεροχής, σκεφτόμενος πως έχει τη δύναμη να αποκτήσει αυτό που θέλει με την παρέμβαση τπου εκλεκτού του. Θεωρεί δε υποχρέωση του πολιτικού να πρέμβει υπέρ του για να ικανοποιηθεί και το πλέον παράλογο και αναιδές αίτημά του. Και μολονότι τα μεγάλα λόγια συμπολίτων μας για τον τρόπο τους να καταφέρουν το τάδε ή το δείνα χάρη στον υποψήφιο που στηρίζουν αποδεικνύονται συχνά εκφράσεις ματαιοδοξίας, άνευ πραγματικού αντικρύσματος, το συλλογικό φαντασιακό αποκτά ως παραδείγματα προς μίμηση, περιπτώσεις ευνοημένων ψηφοφόρων.

Είμαι σίγουρος ότι μόλις παραβίασα ανοιχτές θύρες. Το σημαντικότερο ερώτημα θα ήταν αν το ρουσφέτι μπορεί να καταπολεμηθεί επιτυχώς ή έστω να περιοριστεί, αφού, λίγο ως πολύ ενδημεί σε όλες τις χώρες. Θα παραλείψω περιττές αναφορές στην τουρκοκρατία, που έχει λήξει εδώ και 200 χρόνια και στο επόμενο άρθρο θα προσπαθήσω να ανιχνεύσω ποιούς και πώς εξυπηρετεί η διαιώνιση της ρουσφετολογίας.

2 σχόλια:

  1. Αγαπητέ νομίζω πως παρασύρεστε από την οργή σας και οδηγείστε σε παγκαλικούς συμψηφισμούς.

    Η προσωπική μου εμπειρία δείχνει πως το ποσοστό των πολιτών που οδηγούμενο από ιδιοτέλεια τραπεζώνει δημάρχους και βουλευτές τα σαββατοκύριακα με σκοπό την εξασφάλιση κάποιας εξυπηρέτησης είναι σχετικά μικρό.

    Το ρουσφέτι στην Ελλάδα ξεκινά από την ανάγκη, όχι από τη ματαιοδοξία. Πιο συχνά καταλήγει κάποιος να αναζητήσει βοήθεια από πολιτικούς όταν βλέπει να μη τηρούνται τα δικαιώματά του, τη στιγμή που άλλοι χαίρουν ειδικής εξυπηρέτησης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Μεσσηνιακαὶ Ἐπιστολαὶ

Έχω τη συνήθεια να περιδιαβαίνω συχνά διαθέσιμα στο διαδίκτυο αρχεία, αναζητώντας με βάση το λήμμα «Καλαμάτα». Σε μια από αυτές τις αναζη...